Muharrem ayı, Tövbe Suresinin 5. ayetinde kötülüklerin yasaklandığı, razılıksız elde edilen kazançlarla yenen lokmaların haram edildiği Kutsal bir aydır. Muharrem, matem bir aydır, çünkü: Hz. Resullah’ın gözbebeği ve ciğer paresi olan ve onu hoşnut etmek için sırtına alıp gezdirdiği Hz. İmam Hüseyin’in anılma ayıdır. Yas-ı Matem aydır, çünkü: Kerbela’da hak için, adalet için, insan onuru ve insanlık âlemi için 72 Ehli Beyt’in şehit edildikleri aydır.
Matem aydır, çünkü: dünya saltanatı için zalime boyun eğmeden, yiğitlerin zulme karşı, kişilere örnek insan olma hedefini gösterdiği aydır.
Mübarek bir aydır çünkü yetimlerin, öksüzlerin, yoksulların doyurup, çıplakların giyindirilerek sevindirildiği aydır. Mübarek aydır, çünkü Ehli Beyt’in yas-ı mateminin tutulduğu aydır. Muharrem orucunun başlamasından üç gün evvel de Masum-u paklar yani Müslümler orucu başlar, Bu oruç Küfe’de şehit düşen Müslüm Bin Akıyl ile çocukları İbrahim ve Muhammet için tutulur. Oniki günde Muharrem orucu ile birlikte on beş gün oruç tutulur. Bu iki oruç bir bütündür, bölünmez.
Alevi inancında Kerbela vakasıyla özdeşleşen on iki günlük Muharrem orucu ile Kerbela matemi (yası), öylesine birleşmiştir ki, Aleviler bu orucu tutarken, Matemi de tuttukları bu oruçla birlikte yaşarlar. Muharrem ayının onuncu (aşure) günü kutsal kabul edilen bir ortak değer olmuştur. Tarihler bugünün değerini ve kutsallığı, birçok Peygamberlerin kurtuluşa ve selamete erdikleri gün olarak verirler. İnsanlar Peygamberlerine olan sevgi ve inançlarından dolayı, bugünü kutsallaştırmışlardır. Onun için Hz. Muhammed’den evvel gelen Peygamberler de bu kutsal günde, Yüce Allah’a, şükür ve senalarını ifade etmek için oruç tutmuşlar ve Nuh Peygamber’in kurtuluş çorbasından pişirip, fakir, fukarayı doyurmuşlar.
Allah rızasını kazanmak için hayır-ihsan yapmışlar. Hz. Muhammed de, Hz. Ali’de Muharrem de oruç tutmuşlar ve çorbalarını pişirip, hayır-ihsan yapmışlardır. Bütün tarihler, Kerbela olayına kadar olan zaman dilimi içerisinde Muharrem’in kutsallığını bu şekilde ifade ederler. Bütün Peygamber de, kurtuluş ve selamete ulaştıkları bu ayda oruç tutmuşlardır.