Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2010 yılından bu yana 21 Mart gününü “Dünya Nevruz Bayramı” olarak kabul etmiştir. Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu tarafından “Manevi Kültür Mirası Listesi ”ne dahil edilen Nevruz, dünya genelinde 300 milyonu aşkın insan tarafından kutlanan ve baharın gelişini müjdeleyen coşku dolu bir zaman dilimidir. Çok farklı kültürlere ev sahipliği yapan Nevruz’un kökenleri çok eskiye dayanır. Mitolojilere kadar uzanan Nevruz tarihi geçen zamana direnerek günümüzde dahi Anadolu’nun bağrından çıkan tüm kültürlerde sevinçle kutlanır.
Yeni başlangıçları temsil eden Nevruz, Balkanlar’da “Sultan Nevruz” olarak adlandırılır. Baharın gelmesini; iyiliğin, güzelliğin ve bereketin gelmesi olarak kabul eden Bektaşilikte önemli bir yere sahip olan kutlamalar; din, dil, mezhep ayrımı olmaksızın tüm insanlara açıktır. Bektaşiler, Nevruzu, Hz. Ali’nin doğduğu gün olarak kabul ettiklerinden 20-25 Mart tarihleri onlar için dini anlamda da kutsaldır. Müslüman toplulukların yanı sıra gayrimüslimlerin de iştirak ettiği “Sultan Nevruz” kutlamalarında hazırlanan yiyeceklerin dahi bir anlamı vardır. Şölenlerde süt ve bal ikram edilir. Süt temizliği ifade ederken bal; bolluk ve bereketin sembolüdür. Bu kutlu günde, dergâh ziyaretleri yapılır, Hz. Ali’nin sözleri anılır. Konserlerin verildiği ve küslerin barıştırıldığı Nevruz günlerinde ağaç dikimi yapılması da bereket sembolü olan önemli bir gelenektir.
Alevi kültüründe de Nevruz; yeni bir dönemin başlangıcı ve doğanın uyanışı olarak kabul edilir. Aynı zamanda Hz. Muhammed’e Nübüvvetin verildiği gün olarak kabul gören Nevruz’da “Galip Erenler”in toplandığı kabul edilir. Birçok farklı sır taşıdığına inanılan Nevruz’dan; Baki, Nedim, Nefi gibi önemli Divan şairlerinin şiirlerinde övgüyle bahsedilir. Azerbaycan toplumlarında ise Nevruz, “yeni gün” olarak kabul edilir. Gece ve gündüzün eşitlendiği 21 Mart’tan itibaren herkes kutlamalara ve güzelliklere odaklanır. Su, ateş, rüzgâr ve toprak çarşambası olarak adlandırılan günlerde farklı şekiller verilen lezzetli tatlı ikramları yapılır, ateşler yakılır. Yakılan ateşin üzerinden atlamanın kötülüklerden arınmaya vesile olduğuna inanılır.
Farklı kültürlerin neredeyse tamamında yeni bir başlangıç olarak kabul edilen Nevruz, eski zamanlarda Kürt kültüründe de bayram havası içerisinde kutlanılır. Birlikte Yaşam İçin Berlin İnisiyatifi olarak kültürel farklılıkların eşsiz bir zenginlik olduğuna inanıyoruz. Bu bağlamda 21 Mart akşamı saat 19:00’da düzenlenecek online panel programında farklı coğrafyalardan katılan 5 konuğun dilinden Nevruz’u dinleyerek bu zaman diliminde düzenlenen kutlamaların nasıl olduğunu öğreneceğiz. Bütün halkların ortak bayramı olarak kabul edilen Nevruz hakkında ilginç bilgiler öğrenmek ve farklı coğrafyaların Nevruz’a etkisini dinlemek, aktivite ve kutlamalar hakkında bilgi almak için düzenlenen panelimize Youtube üzerinden ulaşabilirsiniz.
